Задавайце трапныя пытанні
Добры спосаб дапамагчы людзям думаць над задачай - задаваць пытанні. Пытанне, якое трапна задалі можа дапамагчы чалавеку супаставіць факты і прааналізаваць свае думкі.
Пытанні, якія ставяцца з мэтай - дапамагчы навучанню іншых, гэтак жа вядомыя як 'Пытанні Сакрата.'
'Пытанні Сакрата' патрабуюць ад Вас уважліва слухаць апанента для ацэнкі выказванняў і складання канструктыўных пытанняў.
Ніжэй пададзены некалькі варыянтаў такіх пытанняў:
Пытанні для ўдакладнення
- Што Вы мелі на ўвазе, гаворачы ______?
- У чым асноўная думка?
- Як _____ звязана з _____?
- Не маглі б Вы выказаць думку па-іншаму?
- Удакладніце, калі ласка, Вы мелі на ўвазе _____ або _____?
- Якія гэта мае адносіны да нашай праблемы/спрэчкі/разыходжанням?
- Ружана, падвядзіце, калі ласка, вынік таму, што сказаў Зміцер, сваімі словамі? ... Зміцер, Вы гэта мелі на ўвазе?
- Не маглі б Вы прывесці прыклад?
- Ці можа _____ быць добрым прыкладам для гэтага?
Пытанні, якія спраўджваюць здагадкі
- Якія Вы робіце дапушчэнні?
- Якія здагадкі робіць Ружана?
- Што мы можам уявіць замест гэтага?
- Мне здалося, што Вы выказалі здагадку _____. Я Вас правільна зразумеў?
- Усе Вашыя сцвярджэнні засноўваюцца на здагадцы _____. Чаму б Вам не засноўваць іх на _____ замест _____?
- Вы мяркуеце, што _____. Як Вы можаце ацаніць справядлівасць такой здагадкі?
- Чаму хто-небудзь можа зрабіць такія здагадкі?
Пытанні, якія спраўджваюць факты.
- Растлумачыце, калі ласка, чаму Вы так вырашылі?
- Як гэта стасуецца да дадзенай сітуацыі?
- Ці ёсць глеба мець сумненні ў гэтым факце?
- Што б Вы адказалі чалавеку, які сцвярджае, што ____?
- Хто-небудзь можа прывесці факты, якія пацвярджаюць гэты пункт гледжання?
- Па якой прычыне Вы дашлі да гэтай высновы?
- Як мы можам пераканацца, што гэта праўда?
Пытанні, якія спраўджваюць разуменне перспектываў.
- Што Вы гэтым маеце на ўвазе?
- Калі Вы гаворыце _____, Вы робіце выснову _____?
- Але, калі гэта магло адбыцца, што яшчэ можа здарыцца ў выніку? Чаму?
- На што можа гэта паўплываць?
- Ці адбудзецца гэта непазбежна, або магчыма/хутчэй за ўсё адбудзецца?
- Якая альтэрнатыва?
- Калі _____ і _____ умовы, што тады павінна быць праўдзівым?
- Калі мы гаворым аб ____ , то як жа наконт _____?
Пытанні, якія спраўджваюць зразумеласць задачаў.
- Як мы можам гэта выявіць?
- Што гэтае пытанне мае на ўвазе?
- Не магла б _____ задаць гэтае пытанне па-іншаму?
- Можа Вы наогул апусціце гэтае пытанне?
- Пытанне зразумела? Мы зразумелі яго?
- Складана або лёгка адказаць на гэтае пытанне? Чаму?
- Ці ўсё згодныя, што пытанне ў гэтым?
- На якія іншыя пытанні неабходна адказаць, перш, чым думаць над гэтым пытаннем?
- Чаму гэтае пытанне неабходнае?
- Гэтае пытанне з'яўляецца найбольш важным, або ў ім утоенае іншае пытанне?
- Ці бачыце Вы, як гэта можа суадносіцца з ________?
Пытанні з кнігі: Паўль, Р. (1993). Крытычнае мысленне: Як падрыхтаваць студэнтаў да хутка зменлівага свету: Асновы крытычнага мыслення, Santa Rosa, CA.
More info about writing
More info about reading