Filozofia

Idea Moodle'a oparta jest na filozofii nauczania, którą można by określić jako "społeczny konstruktywizm w pedagogice ang. social constructionist pedagogy".

Dokument ten spróbuje wyjaśnić ten termin poprzez analizę czterech głównych załóżeń tej filozofii. Trzeba podkreślić, że poniższe wyjaśnienia są bardzo skrótowe. W teorii pedagogiki poświęcono im dużo więcej miejsca tak więc aby uzyskać więcej informacji trzeba będzie sięgnąć do źródeł.

Jeśli przedstawione poniżej idee są dla Ciebie zupełnie nowe, może się okazać, iż będziesz musiał poświęcić więcej czasu na ich zrozumienie. Jedyne co mogę poradzić to to, abyś czytał/a ten tekst bardzo uważnie i starał/a się samemu go przetworzyć, myśląc o własnych doświadczeniach związanych z procesem uczenia się.

1. Konstruktywizm

Pogląd ten opiera się na założeniu, że ludzie aktywnie budują czy konstruują swoją wiedzę poprzez interakcję z otoczeniem.

Wszystko co czytasz, widzisz, słyszysz, odczuwasz i dotykasz jest porównywane z twoimi uprzednio nagromadzynymi doświadczeniami i wiedzą i jeśli chcesz, może wzbogacić Twoje rozumienie świata. Wiedza twoja ulegnie wzmocnieniu jeśli użyjesz jej czy zastosujesz ją z sukcesem w swoim otoczeniu. Istotne dla tego poglądu jest twierdzenie, że nie jesteś tylko bankiem pamięci, które pasywnie przyjmuje informacje ani któremu wiedza może zostać przekazana tylko poprzez czytanie czy słuchanie czegoś.

Powyższe założenie nie oznacza oczywiście, że nie nauczysz się niczego tylko czytając stronę internetową czy słuchając wykładu. Oczywiście, że się nauczysz. Chodzi jednak o to, że dla uzyskania efektywnej wiedzy, potrzebna jest jej interpretacja, która jest czymś innym niż tylko zapewnieniem transferu informacji z jednego mózgu do drugiego.

2. Konstrukcjonizm

Konstrukcjonizm (ang.constructionism) zakłada, że nauczanie jest dużo bardziej efektywne, gdy opiera się na tworzeniu czy konstruuowaniu czegoś co inni ludzie mogliby doświadczyć. To co inni ludzie mogą doświadczyć może być czymś tak prostym jak wypowiedziane zdanie czy internetowy post, czy bardziej skomplikowanym przekaźnikiem informacji takim jak obraz, dom czy software.

Dla przykładu, możesz przeczytać tą stronę pare razy a mimo to zapomnieć jej szczegóły jutro. Ale gdybyś musiał wyjaśnić te idee komuś, albo stworzyć pokaz slajdów, który by je przedstawiał, mogę tobie zagwarantować, że miałbyś dużo lepsze rozumienie tych idei, które byłoby zintegrowane z twoimi własnymi poglądami na omawiane kwestie. To dlatego studenci robią notatki podczas wykładów, nawet, jeśli nigdy później do nich nie wrócą.

3. Konstruktywizm społeczny

Konstruktywizm społeczny (ang. social constructivism) opiera się na powyższych koncepcjach i je dalej rozbudowuje w kontekście grup społecznych, które tworzą pewne rzeczy dla siebie czego efektem jest stworzenie małej, grupowej kultury ze swoimi własnymi wytworami i nadanym im znaczeniom. Kiedy ktoś staje się zaangażowanym członkiem takiej kultury, zostaje poddany ciągłej, wieloaspektowej nauce jak być częścią tej kultury.

Bardzo prymitywnym przykładem jest kubek. Ten obiekt może być użyty dla wielu celów, ale jego kształt sugeruje istnienie pewnej "wiedzy" o transportowaniu cieczy. Bardziej rozbudowanym przykładem jest kurs online - nie tylko "kształt" narzędzi softwarowych wskazują na to jak pewne rzeczy w kursie powinny działać, ale także aktywności i tekst stworzony w ramach całej grupy używającej tego softwaru pomoże ukształtować profil zachowań w ramach tej grupy.

4. Zachownie wyrozumiałe, odosobnione i połączone

To założenie opiera się na badanich motywacji jednostek uczestniczących w dyskusjach. Odosobnione (ang. seperate) zachowanie ma miejsce wtedy gdy ktoś próbuje pozostać 'obiektywny' i ma tendencje do obrony swoich argumentów poprzez takie użycie logiki by znaleźć dziury w argumentacji oponentów. Wyrozumiałe (ang. connected) zachownie z drugiej strony to zachownie osoby, która poprzez zadawanie pytań i słuchanie odpowiedzi próbuje zrozumieć punkt widzenia każdej ze stron. Połączone zachownie ma miejsce wtedy gdy osoba jest świadoma obu typów zachowań i potrafi dobrać odpowiednie zachowanie w zależności od sytuacji.

Ogólnie rzecz biorąc, duża doza wyrozumiałego zachowania w ramach uczącej się grupy jest bardzo poważnym stymulantem do nauki, pozwalającym na zacieśnienie grupowych więzów, promującym głębsze refleksje i autorefleksje.


Kiedy przemyślisz te wszystkie zagadnienia, pomoże to stworzyć Tobie środowisko, które byłoby dużo lepsze dla uczącego się (z jego perspektywy), niż tylko miejsce dla publikacji materiałów i oceny wiedzy, która uważasz, że student powinien mieć. Powinno to także pomóc Tobie w zdaniu sobie sprawy z tego jak każdy uczestnik kursu mógłby być zarówno nauczycielem jak i uczącym się. Twoja rola jako 'nauczyciela' mogłaby ulec zmianie z bycia 'źródłem wiedzy' do bycia koordynatorem, osobą wpływającą na tworzącą się kulturę grupową poprzez osobiste relacje ze studentami, które mają na celu pomóc w ich problemach a także bycia moderatorem dyskusji i aktywności, który stara się by cała grupa osiągnęła określony cel.

Moodle nie wymusza tego typu zachowania, ale na pewno znakomicie wesprze tego typu ambicje nauczyciela. W przyszłości, jak tylko techniczna infrastruktura Moodle'a się ustabilizuje rozwój wsparcia pedagogicznego będzie jednyym z głównych kierunków dalszego rozwoju tej platformy.


Dokumentacja Moodle'a

Wersja: $Id$

Autor tłumaczenia: Przemysław Polański